
01/07/2025
CHÂN ĐẤT PHIẾM-CHUYỆN: SỰ KHỔ HẠNH CỦA CÂY NHO, HIỆN SINH VÀ LÁ SỐ TỬ VI
"Trong những loại đất tốt nhất, hay nói cách khác, loại đất "tệ nhất" (đất sỏi gravel), rễ cây nho buộc phải nỗ lực tìm kiếm chất dinh dưỡng để duy trì sự sống, trong những thời kỳ khắc nghiệt, điều này khiến cây nho trải qua giai đoạn căng thẳng, khi chúng phải vật lộn tìm kiếm độ ẩm, xen kẽ với những khoảng thời gian chúng được hấp thụ dinh dưỡng và phát triển, giúp quả nho đạt độ chín tối ưu.
Chính việc thiếu nước vào đúng thời điểm sẽ tạo ra “sự phẫn nộ” của cây nho, buộc chúng tập trung phát triển quả thay vì lá và tán cây. Điều này giúp tạo ra những quả nho nhỏ hơn với tỷ lệ nước cao hơn so với vỏ , đồng thời thì cũng tự nhiên làm giảm năng suất!
Kết quả là rượu vang có độ tập trung hương vị cao hơn. Loại đất phù hợp nhất để trồng nho làm rượu chính là loại có khả năng điều tiết lượng nước mà cây nho có thể hấp thụ vào đúng thời điểm cần thiết.”
Đây là một trích đoạn Chân Đất đọc được trên trang The Wine Cellar Insider mô tả về “terroir” của Bordeaux Left Bank - khu vực trồng nho làm rượu vang nổi tiếng thuộc phía tây nam của sông Garonne (hợp lưu với với dòng Dordogne thành sông lớn Gironde), khiến cho rượu vang vùng này có một tố chất đáng trân quý được xếp vào hàng kinh điển mọi thời đại khi nhắc đến nghệ thuật rượu vang nói chung, hay vang Pháp nói riêng.
Gia chủ Chân Đất may mắn là người có một tình yêu rấ tự nhiên đối với Nghệ thuật đa-hình-thái, từ Đông sang Tây, từ Cổ chí Kim, từ vi mô đến vĩ mô, khoa học đến văn hoá-xã hội, từ tổ chức hệ thống chức năng đến trạng thái tâm lý con người, hay một hấp dẫn vô song chính là nghệ thuật cuộc đời! Bản thân Chân Đất luôn thích suy tư nghiền ngẫm triết lý nhân sinh, về đạo về đời, về thân phận, số phận hay dòng chảy cuộc sống.. Không dám bàn sâu đến Văn hoá ẩm thực vốn là một vùng trời quá rộng lớn, Chân Đất may mắn có một cái duyên lâu năm (nhưng khiêm tốn) với rượu vang, đặc biệt là vang Pháp. Chân Đất luôn để dành một ưu ái thầm lặng cho vang Pháp, đặc biệt là vang vùng Bordeaux.
Bạn biết không? Mỗi khi vô tình nhìn thấy lại những gốc cây nho già cỗi, xa xưa, mang vác trĩu nặng, Chân Đất lại xót xa, cảm thấy lòng mình như thắt lại vì một sự thương cảm sâu xa! Thương cho số phận cây nho trong tính tương quan đồng hiện cũng không kém tình thương cảm cho số phận con người.
Có một nét giống nhau tình cờ giữa con người và cây nho về trải nghiệm “khổ-hạnh". Khổ-hạnh cũng nên được hiểu là một lối sống tự nguyện từ bỏ vật chất, từ bỏ sự dễ dãi bề nổi, chấp nhận gian khổ của con đường đúng đắn đôi khi cô độc để vượt lên cái nhỏ mọn tham lam vô nghĩa của bản thể để đạt mục đích cao thượng hay mục đích tâm linh. Nó mang tính chủ động, có chủ ý khác với cái “khổ” bị động mà nhiều người bị ám ảnh. Ở một góc độ, sự gò ép đúng chỗ là một điều kiện cần kíp để sinh ra kiệt tác nghệ thuật! Chẳng phải ta vẫn hay bảo rằng “Áp lực tạo ra kim cương" hay sao?
Trong Bộ môn Tử Vi nghiên cứu số phận con người của phương Đông, có một thế đứng gọi là “Thạch Trung Ẩn Ngọc”, nghĩa là "Ngọc ẩn trong đá" – Chỉ những viên ngọc quý hiếm được hình thành và che giấu trong lớp đá thô sơ qua hàng triệu năm. Đây là một ẩn dụ sâu sắc nói về giá trị thực sự ẩn giấu bên trong lớp vỏ thô kệch, xù xì tưởng chừng tầm thường..
Những cây nho nơi bờ trái Bordeaux khan nước đến khẳng khiu cả nhánh cành. Nó chuyên nhất trong việc dành dụm những ngọt lành tinh hoa cho trái quả, một cách chắt chiu, như một người chắt mót từng đồng xu cuối cùng của anh ta cho một vở trình diễn nghệ thuật được mong đợi từ rất lâu, thứ sẽ nuôi dưỡng tâm hồn anh ta hơn là dành để sắm sửa những phục sức lộng lẫy mà anh ta không bao giờ nghĩ tới.
Có những lá số tử vi hay những nhân tướng đặc biệt của một số người khi Chân Đất có dịp gặp qua cũng như được dịp đối thoại cùng, chợt thấy hết sức đồng cảm, yêu quý, thậm chí kính trọng vì họ chính là những chứng nhân sống của những lớp lang đất đá thô thiển, trồi sụt thâm sâu của hoàn cảnh thống khổ họ phải trải qua và khiêm cung đợi chờ ngày “chín”.
Cây nho vật lộn trong nỗ lực tìm kiếm nguồn nước và dưỡng chất, dẫn đến quả nhỏ nhưng cô đặc hương vị, tạo nên thức vang kiệt tác.Tương tự, con người khi đối mặt với giới hạn (tài chính, sức khỏe, hoàn cảnh,...) buộc phải chắt chiu nguồn lực, để ưu tiên chăm bẵm cho điều cốt yếu, cho tinh thần thay cho những lựa chọn phù phiếm, họ trưởng thành qua thời gian để tỏa sáng đúng lúc.
"Mắt tôi đã thấy vinh quang của sự hiện đến của Chúa:
Ngài sẽ chà đạp những vườn nho nơi chứa những chùm nho uất hận;
Ngài tuốt gươm kinh hoàng lấp lánh ánh tang tóc
Chân lý của Ngài đang đến."
-Thánh ca The Battle Hymn of the Republic
Chân Đất mong rằng, dù là ai, nếu được là một nhân cách hoá của cây nho thì chúng ta sẽ là những cây nho huyền thoại mang trong mình tố chất “Ngọc ẩn trong đá thô”, chính là những giọt đỏ đầy tinh túy và sự sâu sắc, có phần kiêu hãnh, khó chiều như nhân tố “tannin” (độ chát) với cấu trúc cứng cáp trong rượu Bordeaux Left Bank được cấu thành từ đất sỏi gravel, là "chất bảo quản tự nhiên" cho rượu qua thời gian, cũng chính là điều tạo nên tiềm năng “aging” lên tuổi của rượu. Bạn biết không? Không phải rượu vang nào cũng có thể ủ càng lâu càng ngon được, vì rượu vang là dòng sản phẩm lên men, nghĩa là nó là một sinh thể sống, cũng lớn lên, nảy nở hương sắc, rồi già và chết đi giống như người vậy (trở thành giấm nho). Nhưng những chai vang Grand Crus của Bordeaux Left Bank vào những vintage tốt thì đúng là sẽ có tiềm năng lên tuổi và phát huy hết nét đẹp theo thời gian của nó , như một “Sleeping beauty” được đánh thức. Nó không dành cho những ai dễ vui vì tính cách hay quá trình nghiêm túc cần được nể trọng.
Nhắc đến đề tài cây nho, có một đoạn kinh điển trong tác phẩm văn học đoạt giải Nobel Văn học của Steinbeck năm 1962 “Chùm nho phẫn nộ” Chân Đất muốn chia sẻ lại: "In the eyes of the hungry there is a growing wrath. In the souls of the people the grapes of wrath are filling and growing heavy, growing heavy for the vintage."
Nếu một ngày nào đó bạn thấy buồn cho sự thiếu may mắn của chính mình thì hãy nghĩ về “Thạch trung ẩn ngọc” trong Tử Vi hay về những "cây nho phẫn nộ" vùng Bordeaux để tìm lại động lực. Đến cây nho còn phải nỗ lực như vậy tại sao chúng ta lại không thể?
----
CHAN DAT THOUGH: THE ASCETICISM OF VINES, EXISTENCE, AND THE TỬ VI CHART
"In the best soils—or rather, the 'worst' soils (gravelly earth)—the roots of the vine are forced to struggle for nutrients to survive. During harsh periods, this subjects the vine to stress as it battles for moisture, interspersed with moments of nourishment and growth, allowing the grapes to achieve optimal ripeness. The deliberate deprivation of water at critical moments incites a kind of 'indignation' in the vine, compelling it to focus its energy on the fruit rather than the leaves and canopy. This results in smaller grapes with a higher skin-to-juice ratio, naturally reducing yield. The consequence? Wine with intensely concentrated flavor. The most suitable soil for wine-growing is precisely the kind that regulates water absorption at the right time."
This is an excerpt Chân Đất read on The Wine Cellar Insider, describing the terroir of Bordeaux's Left Bank—a famed wine-growing region southwest of the Garonne River (which merges with the Dordogne to form the Gironde). It is this very struggle that elevates the wines of this region to timeless classics, revered in the art of winemaking, particularly French wine.
Chân Đất is fortunate to harbor a natural love for the polymathic arts, spanning East to West, ancient to modern, micro to macro, science to socio-cultural systems, functional organization to human psychology—or what one might call the art of living. He often contemplates life’s philosophies: destiny, existence, and the currents that shape our journeys.
Without delving too deeply into the vast universe of gastronomy, Chân Đất has, by serendipity, nurtured a quiet, years-long affinity for wine—especially French wine, with a particular reverence for Bordeaux.
You see, whenever he chances upon gnarled, ancient vines, burdened yet resilient, his heart constricts with a profound empathy. There is an uncanny parallel between the fate of these vines and the human condition—a shared experience of ascetic hardship. Here, "hardship" is not passive suffering but a voluntary renunciation of materialism, a rejection of superficial ease, a conscious embrace of the arduous, often solitary path toward transcendence beyond petty desires or spiritual goals. In this light, struggle—or precisely calibrated pressure—is a prerequisite for artistic mastery. As the saying goes, "Pressure creates diamonds."
In Eastern astrology (Tử Vi), there exists a configuration called "Thạch trung ẩn ngọc"—"Jade hidden within stone." It speaks of rare gems forged and concealed within rough rock over millennia, a metaphor for latent brilliance beneath an unassuming exterior. The vines of Bordeaux’s Left Bank, parched to their very sinews, hoard every drop of sweetness for their fruit, much like a person scrimping pennies for a soul-stirring opera rather than frivolous adornments.
Chân Đất has encountered astrological charts and met individuals whose life stories evoke deep compassion, even reverence. They are living testaments to the strata of hardship—rising and falling through adversity, waiting to "ripen." Just as vines wrestle for water and nutrients, yielding small but potent grapes that birth legendary wines, so too do humans, when constrained by circumstance, learn to distill their resources into what truly matters. Time tempers them into brilliance.
"Mine eyes have seen the glory of the coming of the Lord:
He is trampling out the vintage where the grapes of wrath are stored;
He hath loosed the fateful lightning of His terrible swift sword:
His truth is marching on."
— The Battle Hymn of the Republic
Chân Đất hopes that if we are to be likened to vines, we might emulate those legendary Bordeaux vines—the ones with the "jade hidden within stone" quality. Their essence is that of a complex, fiercely tannic red, proud and unyielding, structured by the very gravel that challenges them. These tannins, a natural armor, grant the wine its aging potential. Not all wines improve with time, but the Grand Crus of Bordeaux’s Left Bank do. They are not for the frivolous; they demand respect. As Steinbeck wrote in his Nobel-winning The Grapes of Wrath: "In the eyes of the hungry there is a growing wrath. In the souls of the people, the grapes of wrath are filling and growing heavy, growing heavy for the vintage."
If ever you lament your misfortunes, remember "Thạch trung ẩn ngọc" or the vines of Bordeaux. Let them reignite your resolve. If even a vine must strive, why shouldn’t we?