08/06/2025
Zielone Świątki, czyli Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, to święto silnie związane z naturą i bujną zielenią, co ma swoje korzenie w dawnych, przedchrześcijańskich obrzędach wiosennych. We florystyce i dekoracji na Zielone Świątki dominują więc elementy odwołujące się do płodności, odrodzenia i witalności przyrody.
Tradycje florystyczne na Zielone Świątki
* Majenie domów i zagród: To chyba najbardziej charakterystyczny zwyczaj. Domy, podwórza, a nawet budynki gospodarcze ozdabia się świeżymi gałązkami drzew liściastych, takich jak:
* Brzoza: Symbolizuje młodość, witalność i początek nowego cyklu.
* Wierzba: Kojarzona z życiem, które odradza się nawet w trudnych warunkach.
* Lipa, buk, klon, świerk, jesion: Różne gatunki drzew, które symbolizują obfitość i siłę natury.
Wierzono, że "majenie" chroni domostwo przed złymi urokami, chorobami i zapewnia urodzaj.
* Tatarak: W wielu regionach Polski, zwłaszcza na Kujawach i w Wielkopolsce, kluczowym elementem dekoracji jest tatarak. Rozsypuje się go na podłogach, wiesza w oknach i na drzwiach. Ma symbolizować nadzieję i ożywienie, a także chronić przed insektami. Stąd popularne powiedzenie: "Zielone Świątki - tatarak w kątki".
* Kwiaty polne i zioła: Oprócz gałązek, do dekoracji używa się także kwiatów polnych i ziół. Mogą to być:
* Naparstnica, stokrotka: Na Podhalu.
* Bylica, macierzanka, mięta, piołun, chabry, kopytnik, krwawnik: Zioła o właściwościach leczniczych, które miały chronić i zapewniać dobrobyt.
Z tych roślin często pleciono wianki, którymi przystrajano np. bydło (co miało zapewnić płodność i chronić przed zarazami) lub przydrożne kapliczki.
* Dekoracje kościołów i kapliczek: Kościoły i przydrożne kapliczki są również bogato dekorowane świeżymi roślinami, często wiankami z kwiatów i liści. Zieleń i kwiaty symbolizują zstąpienie Ducha Świętego, który ożywia i odnawia.
Symbolika kolorów i roślin
W florystyce zielonoświątkowej dominuje kolor zielony, symbolizujący życie, odrodzenie, płodność i nadzieję. Czerwień, kolor szat liturgicznych w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, symbolizuje ogień Ducha Świętego, miłość i męczeństwo. Białe kwiaty mogą symbolizować czystość i pokój.
Współcześnie florystyka zielonoświątkowa czerpie z tych tradycji, tworząc kompozycje, które łączą naturalne gałązki i kwiaty z elementami symbolizującymi odrodzenie i obfitość.